Op 13 maart 2019 was er een Meetup over Interactieve Video, georganiseerd door de Losmakers. Een interactieve video is een video waarbij de kijker in actie moet komen. Hij k,an kiezen hoe hij verder gaat of vragen beantwoorden. Er waren zo’n 25 tot 30 mensen van verschillende organisaties aanwezig, met name geïnteresseerd in de toepassing van interactieve video bij online leren. Het gebruiken van interactieve video voor leren bestaat al lang. Denk hierbij aan Philips CD-i en de interactieve beeldplaat. Het Amerikaanse leger gebruikte het al tijdens de Tweede Wereldoorlog. Door de goede video kwaliteit en de mogelijke interactiviteit werden in de negentiger jaren al trainingsprogramma’s en opleidingen gemaakt en gebruikt bv. bij de uitrol van nieuwe automodellen, maar ook voor het trainen van personeel bij afvalzuiveringsinstallaties. Met name binnen het beroepsonderwijs of na en bijscholing voor het beroepsonderwijs werd interactieve video uitermate geschikt bevonden, in combinatie met meer tekstuele leermaterialen.
Met de opkomst van het internet werd in eerste instantie de kwaliteit van video een stuk lager door de beperkte bandbreedte en nam de toepassing van video in eerste instantie af. Dat probleem bestaat nu nauwelijks meer en daarom is de interesse voor het gebruik van interactieve video voor training, opleiding en leren weer toegenomen. Mede ook door de opkomst van nieuwe technologieën zoals 3D, 180 en 360 video en de relatief goedkope apparatuur om video’s te maken en uit te leveren via toegankelijke platforms.
De laatste paar jaar zijn daar tools bijgekomen om interactieve video’s online te maken en uit te leveren. Dit komt vooral door de opkomst van online video platforms zoals Youtube en Vimeo. Deze platforms bevatten ook al tools om video’s meer interactief te maken, zoals het maken van bladwijzers.
Isabelle Langeveld (onderwijskundige en onderwijstechnologe) hield een inleiding over het gebruik van multimedia bij leren. De tekeningen in deze blog zijn van haar hand. Isabelle’s stelling is dat mits op de juiste wijze toegepast, d.w.z. rekening houdend met leerpsychologische en onderwijskundige principes (bv. de First Principles of Learning van David Merrill) de combinatie van video of in het algemeen multimediaal materiaal met tekst, vragen en hotspots in een specifieke volgorde een positief effect heeft op het leereffect en de retentie over langere tijd en daarnaast neemt de cognitieve belasting (d.w.z. het intensieve gebruik van het korte termijn geheugen) af.
Uit wetenschappelijk onderzoek (e.g. Nassi & Callaway, 2009) blijkt dat visuele en ruimtelijke informatie verwerking parallel verloopt terwijl auditieve en tekstuele informatie verwerking via het korte termijn geheugen sequentieel verloopt. Doordat video de juiste context al aanbiedt kan de cognitieve belasting worden verminderd en wordt als het ware de essentiële te leren informatie op de juiste wijze, plaats en manier verwerkt en opgeslagen. Oftewel, een meer breinvriendelijke manier van leren. Door tekstuele en auditieve sequentiële informatie in de juiste audiovisuele context te plaatsen. Dat is wat ook in de werkelijkheid gebeurd, het is een meer immersieve, ondergedompelde manier van leren in dit geval mogelijk gemaakt en ondersteund door technologie.
Een voorbeeld van interactieve video gemaakt in H5P
Een terechte opmerking vanuit het publiek was of muziek of audio ook zinvol kan zijn of juist contra productief. Hierbij kan natuurlijk onderscheid worden gemaakt tussen spraak (voice-over), ambient geluid (achtergrond geluiden) en muziek (achtergrond muziek). Het antwoord is dat het kan helpen mits het breinvriendelijk wordt toegepast, d.w.z. mits het niet leidt tot een overload van het werkgeheugen maar gebruikt wordt om tekstuele informatie en visuele informatie met elkaar te verbinden door meer context aan te brengen en ook door de tekst te verduidelijken (voor lezen van tekst). Dit geldt in bijzondere mate voor zogenaamde toegankelijke content, wanneer studenten bijvoorbeeld een visuele handicap hebben of juist andersom een auditieve handicap. In dat laatste geval kan het ook zinvol zijn om met ondertitels te werken naast spraak.
Elke aanwezige leverancier kreeg de kans om zijn product kort te presenteren en toe te lichten. Mijn toelichting als innovatie consultant met onder andere enkele grote projecten met interactieve video en learning analytics, ging over H5P (HTML5 Package). H5P is een volledige webbased omgeving voor het maken van immersieve e-learning content. Komt uit Noorwegen en bestaat al een jaar of 6. Het is gemaakt om zeer laagdrempelig te zijn, dus iedereen kan het effectief gebruiken, zowel docenten als studenten. De bedoeling is dat vele gebruikers kennis en informatie gaan delen en gebruiken. Er zijn vele mogelijkheden om e-learning content te maken. Niet alleen interactieve video, maar er zijn ook vele andere mogelijkheden. Interactieve video is één van de content typen die gebruikt kunnen worden om content te aggrereren, d.w.z. er kan een bestaande vraag worden toegevoegd aan een video of bestaande tekst, graphics en ook video. Het wordt in Nederland inmiddels toegepast bij Radboud Universiteit binnen een pilot voor een jaar gekoppeld aan hun Brightspace LMS. De bedoeling is dat zowel docenten als studenten kennis en vaardigheden gaan bijdragen en delen. Er zijn ook twee nieuwe content typen, branching scenario en virtual tour die op een andere manier kunnen worden toegepast om content te aggregeren. De vier andere tools in deze evaluatie zijn specifieke tools voor het maken van alleen interactieve video. Daarnaast hebben de andere vier tools in de evaluatie een commercieel model, terwijl H5P een open source project is. Er is wel een professionele SAAS variant met SLA en verwerkersovereenkomst die voldoet aan de strengste eisen, die door grotere organisaties wordt gebruikt zoals universiteiten, bedrijven en NGO’s. De hosting vindt in dat geval plaats door de maker van H5P, Joubel, via Amazon servers. Hierbij wordt voor grotere aantallen gebruikers de prestatie van video bijvoorbeeld gegarandeerd.
Er vonden twee groepsgewijze evaluatie sessies plaats. Hierbij werd gekeken naar de interacties die kunnen worden gemaakt binnen videos, hoe gebruikersvriendelijk de tools zijn. En wat is nu eigenlijk de didactische meerwaarde, in vergelijking met een ‘gewone’ video waar je interacties voor, naast of onder aanbiedt? Een en ander werd beoordeeld binnen het onderstaande model (kwaliteitsweb)
Hierbij wordt meteen duidelijk dat H5P gemaakt is voor gebruikersvriendelijkheid zowel voor makers (docenten, studenten, professionals) als voor de eindgebruikers (studenten, medewerkers, stakeholders). De kosten van H5P zijn laag, zowel voor de gratis versie, waarvoor alleen een WordPress of Drupal server nodig is als voor de professionele versie waarbij men betaalt voor de hosting voor een specifiek aantal gebruikers gekoppeld aan het LMS en met ingebouwde analyse tools en rapportages. Wat betreft de functionaliteit is H5P zeer uitgebreid op het gebied van interactieve video. Er kunnen hotspots en een 9 tal vraagtypen of enquetes worden toegevoegd. Hierbij kan er adaptief worden vertakt, op basis van het antwoord op een vraag springt men naar een bepaalde positie in de video. Hetzelfde geldt voor hotspots. Het eindresultaat wordt aangeboden in een gebruikersvriendelijke speler met navigatie en branching die binnen elke website of LMS naadloos kan worden geïntegreerd.
Wat nog interessant is om te vermelden dat H5P ook content typen biedt waarbij interactieve video kan worden geaggregeerd of gecombineerd. Bijvoorbeeld een vertakking waarbij men van de ene video naar de andere springt in een adaptief leerpad dat met xAPI statements kan worden gevolgd met Learning Analytics. Tenslotte is het nog interessant om te vermelden dat H5P ook meegaat met de huidige trend om met 360 graden content type kunnen werken, Augmented Learning. De zogenaamde Virtual Tour ondersteunt 360 foto’s, waarbij makkelijk paden kunnen worden gemaakt om bijvoorbeeld in een gebouw rond te kunnen lopen (zoals een werkplaats, garage of fabriek) om realistische scenario’s te kunnen maken. De volgende stap hierin zal ook 360 video zijn die met een VR bril zoals de Oculus Go of Google Cardboard bril kan worden bekeken. De immersie gaat hier nog een stap verder.
De volgende Meetup zal dan ook over het onderwerp Virtual Reality gaan. Interactieve video opgenomen en afgespeeld in 360 graden is hierbij de eerste stap. Overigens kan deze content ook prima op bestaande laptops, tablets en smartphones worden gebruikt.
Toepassingsmogelijkheden liggen op het gebied van sales training, onboarding, standaard procedures, werkinstructies, product trainingen, technische trainingen, waarbij de nadruk ligt op het dichterbij brengen van de realiteit bij het onderwijs. H5P is hierbij de sleutel tot succes. Een aantal bezoekers van de meetup hebben zich al gemeld om te kijken hoe zij H5P kunnen gebruiken om sneller, gemakkelijker, beter en leuker kennis te gaan delen en uitwisselen met en voor hun doelgroep.
Een belangrijk aspect is dat interactieve videos gemakkelijk gemaakt kunnen worden in een online omgeving en ook gemakkelijk kunnen worden gebruikt in een willekeurige leeromgeving (bv. via LTI). Daarnaast dat er veel relevante data wordt geproduceerd in interactieve video’s, veel meer dan bv. in reguliere e-learning content. En dat het mogelijk moet zijn om naast de standaard leervoortgang zoals voltooiing, score en geslaag/niet geslaagd het ook mogelijk moet zijn om alle gebruikersdata te gebruiken en op geslaan om onmiddellijk te analyseren of nader hand te gebruiken voor bijvoorbeeld het personaliseren van bestaande en nieuwe leerpaden. Dit kan op basis van de Experience API die semantische data produceert zoals Vera heeft op deze Knop Gedrukt (actor – verb – object gegevens met context). Bijvoorbeeld dat was om een vraag te beantwoorden in een quiz of dat was in een simulatie van een kerncentrale. Oftewel, interactieve video’s kunnen ook heel goed gebruikt worden voor het genereren van data voor Learning Analytics.